CDA en D66 hebben spijt van gloeilampverbod

(bron Elsevier dinsdag 25 augustus 2009 15:30)

....... Over drie jaar is het met alle gloeilampen gedaan. De Tweede Kamer heeft twee jaar geleden aangedrongen op het Europese verbod. Ook CDA en D66. Nu is er spijt. ............

Het naderende Europese gloeilampenverbod is er mede gekomen op aandrang van Nederland. Op 20 maart 2007 nam de Tweede Kamer een motie aan van de Tweede Kamerleden Mariko Peters van GroenLinks en Boris van der Ham van D66, die mede was opgesteld door de intussen uit de Kamer getreden GroenLinkser Wijnand Duyvendak, ‘klimaatactivist’ en voormalig directeur van de actiegroep Milieudefensie.

Verdwijnen
Behalve GroenLinks en D66 stemden destijds ook PvdA, SP, ChristenUnie, Partij voor de Dieren en CDA voor de oproep aan het kabinet om de gloeilamp van de Europese markt te laten ‘verdwijnen’. VVD, PVV en SGP waren tegen.

Op het moment dat de Kamer de gloeilampmotie in meerderheid aannam was het nieuwe kabinet-Balkenende nog niet zo ver. Milieuminister Jacqueline Cramer (PvdA), voormalig voorzitter van Milieudefensie, was een groot voorstander van het verbod, evenals haar partijgenoot in de Tweede Kamer, Diederik Samsom, voormalig campagneleider van Greenpeace. Premier Jan Peter Balkenende (CDA) voelde toen nog niet veel voor het verbod.

De aangenomen Kamermotie was niet alleen een geweldige overwinning voor de indieners en voor Duyvendak en Samsom, maar hierdoor kreeg ook minister Cramer de wind in de zeilen. Zij kreeg in de zomer van 2007 van het kabinet het groene licht voor haar missie om er in Europa een snelle ‘uitfasering’ van de gloeilamp doorheen te krijgen. Het verbod kwam er op 8 december 2008 in Brussel doorheen. Cramer vierde het als een groot succes.

Philips
Ook bij Philips en Greenpeace ging de vlag in top. Clubs als Greenpeace en Milieudefensie en ook klimaatlobbyist Al Gore zien de gloeilamp als een belangrijke veroorzaker van klimaatverandering en energieverspilling. Philips had zich bij hun lobby aangesloten en sponsorde bijvoorbeeld Al Gore. Philips zag een unieke kans van de weinig winstgevende gloeilamp af te komen, de weinig populaire spaarlamp alsnog de huishoudens in te krijgen en de toon te zetten met de led-lamp, die als de toekomst wordt aangeprezen.

Nu het gloeilampverbod ingaat ontstaat er echter weerstand bij het publiek, met name in Duitsland en Nederland. In reactie worden er veel gloeilampen gehamsterd. Ook in de Tweede Kamer is de euforie voorbij, al staat Samsom van de PvdA nog steeds enthousiast achter het verbod.

Onzinnig
Maar Boris van der Ham, een van de twee indieners van de Kamermotie van twee jaar geleden, heeft nu bedenkingen. En Liesbeth Spies, vice-fractievoorzitter en milieuwoordvoerder van het CDA in de Tweede Kamer, vindt dat haar fractie destijds niet voor de oproep tot het Europese gloeilampverbod had moeten stemmen. Spies en Van der Ham zeggen dat in het weekblad Elsevier van deze week.

Spies zegt dat het gloeilampverbod ‘een vrij onzinnige maatregel’ is. De energiebesparing als gevolg van het verbod noemt zij ‘zeer relatief’ en ze memoreert dat spaarlampen niet goed passen in veel armaturen die gemaakt zijn voor gloeilampen. ‘Ik wens mijn ouders, mijn grootouders en mijn schoonouders niet aan te doen dat bij hen alle armaturen de deur uitmoeten omdat er toevallig geen gloeilampen meer zijn.’

Misleid
Van der Ham van D66 vindt nu dat het publiek beter door hogere belastingen op gloeilampen verleid had kunnen worden tot het overstappen op andere lampen. Hij wil bovendien dat de gloeilamp blijft bestaan voor gebruik in bijvoorbeeld musea, die gloeilampen nodig hebben om hun kunst goed uit te lichten.

Van der Ham voelt zich misleid door de industrie - Philips, in dit geval. Hij wil het verdere verbod langer over de komende jaren uitsmeren, tot er een beter en goedkoper alternatief lampenaanbod is. Van der Ham stoort zich inmiddels aan wat hij ‘een soort van extremisme’ noemt bij partijen als GroenLinks en de PvdA. ‘Ik ben tegen het blind zomaar verbieden van dingen. Ik heb me in dat opzicht ook wel een beetje ontwikkeld.’

Door Syp Wynia